Klimaat

Er heerst een mild klimaat door de nabijheid van de Atlantische Oceaan, die grote invloed heeft. De winter is zacht en regenachtig, in de zomer waait een verkoelende wind van zee. Tijdens de rijpingsperiode van de druiven is er een flink verschil tussen dag- en nachttemperatuur, soms wel van 20ºC. Dat resulteert in een uitstekende zuurgraad van de druiven en frisse wijnen. De jaarlijkse neerslag bedraagt gemiddeld 1.100 mm, inclusief de ochtendmist.

Het klimaat lijkt wat op dat van Bordeaux, maar met betere eigenschappen. Bordeaux heeft immers de invloed van de warme golfstroom, waardoor het zeewater in de zomer een temperatuur heeft van ongeveer 23°. De oceaan bij Bairrada heeft die invloed niet, het zeewater is hier 's zomers 16°C, waardoor de zomer een koeler klimaat heeft. Bovendien is hier meer zonlicht, resulterend in een groter temperatuurverschil tussen dag en nacht, en een langer groeiseizoen. Soms is het hier zelfs te goed voor rode wijn.

Bodemsoorten

Baga was vroeger oceaan, er zijn in de bodem talloze schelpen te vinden. De onderbodems bestaan meestal uit kalkrotsen. De meest voorkomende bodemsoort is kalkhoudende klei uit de geologische periode midden Jura, te vergelijken met die van de Bourgogne. Ook kleizandbodems komen veel voor. De DO Bairrada vereist dat de druiven zijn aangeplant op bruine of rode kalkbodems, litholische bodems met of zonder humus of losse schierzand bodems.

Wijngaarden

Bairrada was oorspronkelijk een agrarisch gebied. Op arme bodems die niet geschikt waren voor landbouw, werden wijnstokken geplant. Twintig jaar geleden verlieten wijnboeren, bottelaars en handelaren de streek. Baga wijn was niet in trek bij consumenten: de wijnen waren groen door onrijp fruit, met agressieve tannines en zuren. Het probleem was het ontbreken van kennis bij de wijnsector, met als gevolg een onjuist wijngaard management.

Bairrada heeft nu 10.000 ha wijngaarden met een gemiddelde afmeting van 0,2 ha, die erg verspreid liggen. Ze zijn vaak omgeven door bossen. Het gebied is bekend om de rode wijnen van baga, maar ook om frisse witte wijnen van maria gomes (fernão pires), cerceal, bical, arinto, rabo de ovelha en chardonnay en om de uitstekende mousserende wijnen. Sinds enige tijd zijn binnen de DO Bairrada ook internationale druivenrassen toegestaan.

Geproefd

Ik ontving van wijnmaker Ricardo Aleixo vier proefflessen ter beoordeling.

Witte wijnen

Maria gomes

Dit druivenras ik ook bekend als ferñao pires en is een van de meest aangeplante rassen van Portugal, in het bijzonder in Bairrada. Aromatisch, tonen van citrusfruit, rozen en andere bloemen.

Bical

Druiven met een gele schil en een hoge zuurgraad. Aroma’s van abrikozen, perziken en tropisch fruit.

***(*) Aleixo White Reserva 2020, Bairrada DOC, Real Cave Do Cedro

Blend van bical en maria gomes. Handmatige oogst, 2 dagen rust na de persing, vergist met geselecteerde gisten bij 18-22°C, geen malo, 14 maanden opgevoed, 90% in rvs-tanks en 10% in vaten van Frans eiken. Alc. 12%, zuren 4,93 g/l, restsuiker 1,2 g/l. Richtprijs consument € 12 tot € 15.

K strogeel met nog iets groen, goed geconcentreerd

G bloemen en citrus, elegant en puur

S frisse, sappige inzet, volop wit en geel fruit, artisjokbitter, fenegriek, fijn van stijl met net even wat kruidigheid en vanille van de houtondersteuning, volledig in balans

A lange finale, blijft zuiver

T zeer aangename gastronomische wijn, bij vette vis, gevogelte of schelpdieren

****(*) Aleixo White Superior 1996, Bairrada DOC, Real Cave Do Cedro

Blend van bical en maria gomes. Handmatige oogst, 2 dagen rust na de persing, vergist met geselecteerde gisten, geen malo, 25 jaar gerijpt op fles in donkere kelders. Alc. 12%, zuren 4,74 g/l, restsuiker 0,7 g/l. Richtprijs consument € 60 tot € 80.

K goudgeel, prachtig geconcentreerd

G zeer krachtig ontwikkeld met indrukwekkende diepte en complexiteit, abrikozen, perziken, ananas, verveine en gedroogde bloemen, rokerig mineraal

S iets pétrol, romig, sinaasappelschil, walnoten, gekonfijt fruit, kweepeer, droog en rijk, herfstbloemen, Assam thee, voorbeeldig in balans, opmerkelijk elegant

A zeer lang, gekonfijte grapefruitschil, sukade

T doet denken aan 25 jaar oude droge Riesling uit een eersteklas wijngaard, bij patrijs of kwartel, een absolute verrassing, fascinerend

Rode wijnen

Baga

Het belangrijkste druivenras voor rode wijn in Bairrada. Enkele kenmerken:

• Lastig in de wijngaard, gevoelig voor meeldauw;
• compacte trossen, problematisch bij bush vines maar minder bij enkele cordon;
• dunne schil, waardoor de druiven barsten als het eind september regent, opzwellen, waardoor rot ontstaat;
• zeer laat rijpend, zeer veel groeikracht (moet streng worden gesnoeid), kleine druiven;
• houdt van klei- en kalksteen bodems en veel zonlicht;
• de wijnen hebben veel kleur, een hoge zuurgraad en kunnen zeer goed ouderen;
• wordt vaak vergeleken met Barolo of Bourgogne;
• werd vroeger meestal geblend, maar is in staat om in zijn eentje complexiteit neer te zetten;
• kan in goede handen wijnen opleveren van topniveau.

***(*) Aleixo Red Reserva 2020, Bairrada DOC, Real Cave Do Cedro

100% baga. Handmatige oogst, volledig ontsteeld, vergist met geselecteerde gisten bij gecontroleerde temperatuur, 13% werd gedurende 14 maanden opgevoed in barriques van Frans eiken en 87% in rvs-tanks. Alc. 12,7%, zuren 5,84 g/l, restsuiker 1,2 g/l. Richtprijs consument € 12 tot € 15.

K gemiddeld tot goed geconcentreerd robijnrood

G boeiende tonen van kruidig zwart bessenfruit met accenten van leer en animale aroma’s, krachtig en rijp

S fris en energiek, mineraal en evenwichtig, prima zuurgraad en zeer zachte tannines ondersteunen het bosfruit, de alcohol is beheerst aanwezig

A lang tot zeer lang, blijft zacht, elegant en verfrissend

T aantrekkelijke wijn, al prima op dronk maar zeker met potentieel

**** Aleixo Red Grande Reserva 1997, Bairrada DOC, Real Cave Do Cedro

100% baga. Handmatige oogst, volledig ontsteeld, vergist met autochtone gisten en regelmatig overpompen. Na de malo rustte de wijn 8 maanden op tank en werd daarna gebotteld. De flessen wijn rijpten 24 jaar in donkere kelders.  Alc. 12%, zuren 6,61 g/l, restsuiker 0,8 g/l. Richtprijs consument € 60 tot € 80.

K gemiddeld tot goed geconcentreerd robijnrood met uiteraard verbruining

G donker fruit, kruidig en stevig, kruidnagel, jeneverbes, bosgrond, morilles en truffel, dierlijke tonen, boeiend en ontwikkeld met complexiteit

S energieke inzet met veel frisheid, zacht met structuur van functionele tannines, zwarte peper, wildragout, champignons, tuinaarde, evenwichtig

A mooie lengte, blijft op één lijn

T zeer fraaie wijn, volkomen vitaal, de 24 jaar flesrijping heeft een prachtig resultaat opgeleverd, wel een wijn om bij te eten.

Opmerking

De kurken van beide 25 jaar oude wijnen zijn eigenlijk aan vervanging toe. Het onderste deel van de kurk breekt bij het openen af. Daarom is een Gitano Lamellen kurketrekker van Ghidina (Italië) of een handmatige screwpull onmisbaar. Het is aan te bevelen om de hele voorraad van deze 25 jaar oude wijnen na controle te herkurken. Dan kan tevens het niveau van de wijn zo nodig worden aangevuld tot net onder de nieuwe kurk. De wijnen van 25 jaar geleden hadden immers een veel groter uitvalpercentage dan tegenwoordig.