Over mijzelf / About me

Paul Op ten Berg – een leven vol wijn

Paul ontvangt in 2007 de Steinfederpreis

De eerste kennismaking met wijn was tijdens vakantiewerk in een restaurant, waar ik mocht helpen de wijnkelder op te ruimen en kisten met flessen wijn uit te pakken. De eigenaar was een Bordeaux liefhebber en ik kreeg de eerste lessen. Ik maakte daar ook mijn keuze voor een loopbaan in de gastronomie, en volgde de opleiding aan de Hogere Hotelschool te Den Haag.

 

Met het diploma op zak – en na te zijn afgezwaaid als reserve officier – besloot ik om een jaar stage te lopen in de keuken van een Frans driesterrenrestaurant. Op mijn vrije dag bezocht ik diverse domaines in de zuidelijke Rhône streek: Châteauneuf-du-Pape, Tavel en Lirac. Mijn collega's van de keuken stonden al te wachten als ik op mijn Solex terugkeerde, de zijtassen vol flessen wijn. Ik ben nog altijd blij dat ik de keuken op het hoogste niveau heb leren kennen. Een sommelier moet volgens mij 'met een been in de keuken staan'.

Na deze periode werkte ik ruim een jaar in Keulen. Het Excelsior Hotel Ernst had toen 150 hotelkamers en 300 personeelsleden. Ik heb er in alle afdelingen in de bediening gewerkt en veel kennis opgedaan over Duitse wijnen. Op de uitgebreide wijnkaart stonden de wijnen nog vermeld met de oude benamingen, die met een wijziging van de wijnwet helaas verdwenen. Auf dem Kanzemer Berg, Hochheimer Domdechaney Hinter der Kirche, Eitelsbacher Karthäuserhofberg Sang en Hattenheimer Pfaffenberg-Hausgarten zijn een paar voorbeelden. Maar ook Prädikaten als Cabinet, feine Auslese, hochfeine Auslese en feinste Auslese.


In Nederland werkte ik in de jaren '70 als bedrijfsleider, met steeds meer specialisatie in wijn, in de functie van fulltime sommelier in de Restaurants Seinpost en Vreugd & Rust. In 1990 gaf ik in Vreugd & Rust als chef-sommelier en wijninkoper de leiding aan vier sommeliers. De wijnkaart vermeldde 1.200 wijnen en in de kelders lagen 23.000 flessen opgeslagen. Het Amerikaanse blad Wine Spectator bekroonde de collectie met de Grand Award. Deze belangrijkste prijs werd uitgereikt in het Marriott Marquis hotel te New York. Ik zat op de voorste rij, tussen wijn Vips als Markies Antinori, Philippine de Rothschild en Angelo Gaja.


In 1986 was ik een van de tien sommeliers die het Nederlands Gilde van Sommeliers (NGS) hebben opgericht. Ik was de eerste voorzitter, maar in 1992 besloot ik om Commissaris Proeverijen te worden. Ik organiseerde spraakmakende proeverijen, o.a. van Petrus, Le Pin, Vieux Château Certan en Palmer. Al in een vroeg stadium werd het NGS lid van de ASI, de internationale federatie van sommelier verenigingen. Nadat ik Nederlands kampioen sommelier werd in 1990, had ik diverse malen zitting in de jury van de Europese- en wereldkampioenschappen.
Van 2003 tot 2020 heb ik als journalist website voor het NGS de verslagen gemaakt van proeverijen en wijnreizen. Sinds juli 2020 publiceer ik mijn verslagen op mijn eigen website otb-wine.nl .

Paul Op ten Berg – a life full of wine

My first introduction to wine was during a holiday job in a restaurant, organising the wine cellar and unpacking wine cases. The restaurant owner was a Bordeaux lover and he teached me about wine. It was there that I decided for gastronomy as a career, following the education at the Hotel Highschool in The Hague.

 

With the diploma – and after leaving military service as reserve officer – I decided to work for a year as kitchen trainee at a French three-star Michelin restaurant. On my day off I visited several wine estates in the southern Rhône region: Châteauneuf-du-Pape, Tavel and Lirac. My colleagues of the kitchen were already waiting for me when I came back on my Solex, with plenty of bottles in the side bags. I am still happy for making the decision to learn cooking at the highest level. A sommelier must be 'with one leg in the kitchen' as I often say.


After this period, I worked for more than a year in Cologne. The Excelsior Hotel Ernst had 150 hotel rooms and 300 employees at that time. I worked as a waiter in all departments and learned a lot about German wines. The extensive wine list featured wines with the old names, which unfortunately disappeared when the wine law changed. Auf dem Kanzemer Berg, Hochheimer Domdechaney Hinter der Kirche, Eitelsbacher Karthäuserhofberg Sang en Hattenheimer Pfaffenberg-Hausgarten are a few examples. But also designations like Cabinet, feine Auslese, hochfeine Auslese and feinste Auslese.


Back in the Netherlands I worked in the 70s as restaurant manager, more and more specialising in wine, and as a fulltime sommelier in the restaurants Seinpost and Vreugd & Rust. In 1990 in Vreugd & Rust as a chef-sommelier and wine buyer I oversaw four sommeliers. The wine list featured 1.200 wines and in the cellars 23.000 bottles were stored. The American magazine Wine Spectator crowned the collection with the Grand Award. This most important award was presented at a ceremony in the Marriott Marquis hotel, New York. I was sitting in front, next to wine VIPs like marquis Antinori, Philippine de Rothschild and Angelo Gaja.


In 1986 I was one of the ten sommeliers founding the NGS, the Dutch Sommelier Association. I have been the first president, but in 1992 I decided to change to Tasting Officer. I organised striking tastings, such as verticals of Petrus, Le Pin, Vieux Château Certan and Palmer. In an early stage the NGS joined the ASI, the international federation of sommelier societies. After being national champion sommelier in 1990 (Ruinart Trophy), I joined several times the jury of the European- and World Champion sommelier competitions.


From 2003 till 2020 I made the reports for the NGS on wine tastings and wine trips as journalist website. From July 2020 I will publish my articles at my own website www.otb-wine.nl .

Opleiding / Education

  • HBS-A / High School, St. Aloysiuscollege, Den Haag, diploma 1963
  • Hogere Hotelschool / Hotel College, Den Haag, diploma 1965
  • OINOS wijncursus / wine course, Den Haag, 1989

Loopbaan / Career

  • Auberge de Noves, Noves (Fr), 1967-1968, Cuisinier, *** Michelin
  • Excelsior Hotel Ernst, Keulen (D), 1968 -1970, Chef de Rang, * Michelin
  • Auberge Le Grillon, Glimmen (Groningen), 1970 -1971, Bedrijfsleider / Manager
  • Rôtisserie Oudt Leyden, Leiden, 1971 -1980, Bedrijfsleider / Manager, * Michelin
  • Hotel Résidence Vinkeveen, Vinkeveen, 1980, Directeur ad interim / Temporary Manager
  • Restaurant Seinpost, Scheveningen, 1982 -1989, Sommelier en wijnkoper / wine buyer, * Michelin
  • Restaurant Vreugd & Rust, Voorburg, 1989 -1995, Chef-Sommelier en wijnkoper / wine buyer, * Michelin
  • Restaurant Seinpost, Scheveningen, 1996 – 2003, Sommelier en wijnkoper / wine buyer, * Michelin
  • Journalist website NGS (Nederlands Gilde van Sommeliers / Dutch Sommelier Association), 2003 – 2020
  • Freelance wine journalist, 2020 - 

Onderscheidingen en lidmaatschappen / Awards, trophies and memberships

  • Trophée Ruinart voor de beste sommelier van Nederland (best Dutch Sommelier), 1990
  • Europese finale / European final, Trophée Ruinart, 6e plaats / 6th place, 1990
  • Medeoprichter en eerste voorzitter NGS (Nederlands Gilde van Sommeliers) / co-founder and first president (Dutch Sommelier Association), 1986
  • Erelid NGS / Honorary Member NGS, 1998
  • Grand Award, The Wine Spectator, Restaurant Vreugd & Rust, Voorburg, 1991, 1992, 1993, 1994, 1995
  • Steinfederpreis 2007, Vinea Wachau (voor internationale promotie van wijnen uit Wachau, Oostenrijk / for international promotion of wines from Wachau, Austria)
  • De sleutel van alle Hongaarse Wijnkelders, Pannon Wijn Gilde (voor internationale promotie van wijnen uit Hongarije / The key of all Hungarian wine cellars, Pannon Wine Guild, for international promotion of Hungarian wines, Pannonhalma, 2009)
  • Lid van FIJEV, Internationale vereniging van wijnjournalisten / member of FIJEV, international association of wine journalists  

Jurylid / Member of the jury

  • Sicilia en Primeur, Palermo, Italië (2004, 2005, 2006, 2015)
  • Pannon Bormustra, Pannonhalma, Hongarije (2004, 2005, 2006, 2007, 2008, 2010)
  • Starwine Competition, Philadelphia & New York, USA (2004, 2005, 2006)
  • Best of Riesling (Master Jury), Wiesbaden/Bingen/Hammbacher Schloss, Duitsland (2004, 2006, 2008, 2010, 2012, 2013)
  • Proefschrift Wijnconcours, Amsterdam, Nederland (grand jury 2001, 2002, 2003, 2004, 2005, 2006)
  • Vintage Port Concours 2003, Ambassade van Portugal, Den Haag, Nederland (2006)
  • 7th Thessaloniki Wine Competition, Griekenland (2007)
  • Concours Mondial de Bruxelles, Palermo (2010), Luxemburg (2011), Bratislava (2013)
  • National Georgian Wine Competition, Tbilisi, Georgië (2010)
  • Nederlandse Wijnkeuring, Den Haag, Nederland (2006, 2007, 2008, 2009, 2010, 2012, 2013, 2015)
  • Mondial du Pinot Noir, Sierre, Zwitserland (2011)
  • Jaarlijkse Evaluatie van Braziliaanse Wijnen, Bento Gonçalves, Brazilië (2012)
  • Evaluatie van Libanese wijnen, HORECA Beiroet (2014)
  • Concours Grenaches du Monde, Zaragoza, Spanje (2016), Gandesa, Spanje (2018)
  • Tests iTQi (International Taste & Quality Institute), Brussel (alle dranken behalve wijn / all drinks but wine): 2007, 2008, 2009, 2011, 2012, 2013, 2014, 2015, 2016, 2018, 2019, 2021, 2022, 2023