New York State wijnen op de proeftafel
Wijnstreken & terroirs
- 10.000 jaar geleden vormden gletsjers in Canada gedurende de laatste ijstijd het landschap van de huidige staat New York, dat nu ideaal blijkt voor wijnbouw. Gletsjers bestaan immer niet alleen uit ijsmassa's, maar daaronder bevinden zich tunnels met rivieren van smeltwater, die rotsblokken en verweerd bodemmateriaal afvoeren.
- New York State heeft een grote diversiteit aan bodemsoorten.
- Aan de oostkust van de Verenigde Staten troffen immigranten uit Nederland, Frankrijk en Engeland een veelheid aan autochtone druivenrassen aan. Ze plantten vervolgens Vinifera wijnstokken op Manhattan Island, Hudson Valley, Virginia en North Carolina. Deze verdwenen echter na een paar jaar door de phylloxera. Vanaf de 18e eeuw werden dan ook alleen maar autochtone rassen en Amerikaanse of Amerikaans-Franse kruisingen aangeplant. Na de 2e Wereldoorlog werden Vitis Vinifera rassen uit Europa op succesvolle wijze op resistente Amerikaanse onderstokken geënt. Momenteel bestaat 60 tot 70% van de wijnproductie uit wijnen van Vinifera stokken.
- 180 jaar geleden werd in die vallei een wijnbedrijf gevestigd, gevolgd door andere meer westelijk in een gebied met spectaculaire meren.
- De afwezigheid van de warme golfstroom wordt gecompenseerd door de nabijheid van de Atlantische Oceaan en de vele meren en rivieren, die voor een gematigd koel klimaat zorgen.
- 's Winters kan het 18 tot 19 graden vriezen, maar de gletsjermeren zijn zo diep dat er geen ijs op komt. Tot mei is het koud, waardoor de wijnstokken pas laat uitbotten. 's Zomers is het nooit te warm.
- De jaarlijkse neerslag bedraagt 760 tot 1.270 mm per jaar. Irrigatie is dan ook niet nodig.
Druivenrassen
Van origine staan in Amerika veel wilde druivenrassen van de soorten Vitis labrusca, Vitis berlandieri en Vitis riparia. De druiven hebben een zeer hoge zuurgraad. De diversiteit van het landschap weerspiegelt de diversiteit van de wijnen. Van fruitige, aromatische autochtone Amerikaanse druivenrassen tot klassieke Europese variëteiten en Frans-Amerikaanse blends met het beste van oude en nieuwe wereld. In New York State worden wijnen geproduceerd van ruim 35 druivenrassen.
- Vitis Vinifera rassen, o.a. riesling, chardonnay, sauvignon blanc, pinot gris, gewürztraminer, cabernet sauvignon, cabernet franc, merlot, pinot noir, lemberger (blaufränkisch) en syrah.
- Autochtone Amerikaanse rassen, o.a. concord (Vitis labrusca) en catawba (Vitis labrusca), resistent tegen phylloxera.
- Amerikaanse hybride rassen, o.a. diamond, la crescent, delaware, niagara, elvira, ives, frontenac, marquette en isabella.
- Franse hybride rassen, o.a. aurore, baco noir, de chaunac, seyval blanc, cayuga, vidal en vignoles.
- Door Cornell University ontwikkelde rassen, o.a. cayuga white, traminette, valvin muscat en noiret.
De Vitis labrusca rassen hebben een aandeel van 65% in het totaal en de Vitis Vinifera rassen 35%. Er vindt echter de laatste jaren steeds meer een verschuiving plaats van Amerikaanse en hybride rassen naar Vitis Vinifera. Simpelweg omdat de prijzen die voor Vinifera druiven worden betaald, veel hoger zijn dan die van de Amerikaanse en hybride rassen.
'Foxy' aroma van Amerikaanse wijn
De term Foxy voor het typische aroma van Amerikaanse wijnen berust op een misverstand. In het Frans wordt dit renardé genoemd. Foxy komt echter van een Indiaans druivenras waarvan de wijn in het Engels Wine of the Fox genoemd wordt.
75% van de druiven moet van de vermelde AVA zijn.
- Long Island – 827 ha wijngaarden, 66 wijnbedrijven
- North Fork of Long Island – 1.200 ha wijngaarden, 50 wijnbedrijven
- The Hamptons, Long Island - 4 wijnbedrijven
- Hudson River Region – 95 ha wijngaarden, 55.000 ha wijngaarden, 49 wijnbedrijven
Subzones: Hudson River East en Hudson River West
- Champlain Valley of New York – 40 ha wijngaarden, 6 wijnbedrijven
- Finger Lakes – 3.000 ha wijngaarden, 119 wijnbedrijven
Subzones: Keuka Lake en Canandaigua Lake
- Seneca Lake – onderdeel van Finger Lakes AVA, 1.497 ha wijngaarden, 71 wijnbedrijven
- Cayuga Lake – onderdeel van Finger Lakes AVA, 186 ha wijngaarden, 20 wijnbedrijven
- Niagara Escarpment – 358 ha wijngaarden, 17 wijnbedrijven
Subzones: Niagara Escarpment en Greater Niagara Area
- Lake Erie – gedeeld met de staten Ohio en Pennsylvania, 7.567 ha wijngaarden, 17 wijnbedrijven
- Upper Hudson – 32 ha wijngaarden, 7 zeer kleine wijnbedrijven
Binnen deze appellaties bestaan talloze microklimaten. De wijnhaarden liggen meest op hellingen aan meren en rivieren. Long Island grenst als enige aan de Atlantische Oceaan.
- Finger Lakes, Seneca Lake en Cayuga Lake
Behorend tot de bekendste gebieden, op 5 uur rijden van de stad New York. Bekend om Riesling, van droog tot zoet. Maar ook wijnen van o.a. chardonnay, pinot gris, pinot noir en cabernet franc.
- Long Island, Northfork of Long Island en The Hamptons
Bekend om cabernet franc, merlot en sauvignon blanc. De meeste wijnen worden – sinds 1973 - geproduceerd in het meest oostelijke deel van het eiland. De wijngaarden liggen op maximaal 15 km van de zee. Ook syrah, blaufränkisch, friulano en refosco. Enkele mousserende wijnen.
- Niagara Escarpment en Lake Erie
Deze gebieden liggen in het uiterste noordwesten van New York State. Bekend om riesling, ijswijn en Frans-Amerikaanse hybriden. De wijngaarden van Lake Erie zijn voor 95% beplant met concord, waarvan druivensap wordt gemaakt. Tafelwijn wordt ook geproduceerd, van riesling en van hybriden (kruisingen tussen Vinifera en labrusca) als noiret, chambourcin en seyval blanc. Niagara Escarpment heeft een vrij recente wijnproductie. Voorbeeld is hier de zeer succesvolle Canadese productie van Ontario, aan de overkant van het meer. De winter is hier zeer streng en ijswijn wordt elk jaar met succes geproduceerd. Maar er komt ook tafelwijn vandaan.
- Hudson River
Bekend om de Hudson Valley Heritage White, van voornamelijk seyval blanc, en Heritage Red, van voornamelijk noiret en de chaunac. Deze grote streek ligt direct ten noorden van de stad New York en is nog maar voor een klein deel met wijnstokken beplant. Vooral Franse hybriden.
Geproefd
De vermelde prijzen zijn consumentenprijzen in US-dollars, als vermeld op de websites van de producenten.
Mousserende wijn
**(*) Blanc de Noirs 2017, Hosmer Estate Winery, Finger Lakes
100% pinot noir, kloon 459, eind september geoogst van eigen wijngaarden met zware kleibodem aan het Cayuga meer, met stokken uit eind jaren 80. Milieuvriendelijke wijnbouw. Geperst bij zeer lage druk, vergist met gistculturen in vaten van Frans eiken. Twaalf maanden sur lattes. Alc. 11,8%, zuren 10 g/l, geen restsuiker, dosage 3 g/l. $ 40,00.
K goudgeel met een kleine zweem van rood, flinke mousse met fijne belletjes, aanhoudend
G vrij aromatisch, zuiver, steenfruit, licht kruidig
S strakke inzet, beendroog, veel - tamelijk harde – citrus zuren, prikkelt onder de tong
A gemiddelde lengte
T mist wat charme en soepelheid, de mousse is erg bepalend, forse prijs
Droge witte wijnen
***(*) Dry Riesling 2017, Hosmer Estate Winery, Finger Lakes
100% riesling van 15 jaar oude stokken uit de percelen Challen en Lower North, met kalk-leem bodems. Machinaal geoogst eind oktober. Ongeveer 70% van de druiven kregen 48 uur koude inweking vooraf. Vergist met gistculturen bij 12-14°C gedurende 4-8 weken. Opvoeding op de grove lie gedurende 4 maanden. Alc. 12,1%, zuren 8 g/l, restsuiker 0,6%. $ 17,00.
K gemiddeld geconcentreerd groengeel
G iets pétrol, vrij goed concentraat, citrus, peer, rozen, wat prikkelend nerveus
S amandelen, Cantaloupe meloen, wat terroir-expressie, is door de restsuiker in balans
A in het midden wat boterig, goede lengte
T heeft lucht nodig, speels en levendig, vriendelijke klassieke stijl, eerder Alsace dan Duits; bij kip met roomsaus, prei, champignons en dragon
***+ Unoaked Chardonnay 2018, Anthony Road, Finger Lakes
100% chardonnay. Handmatige oogst met selectie. Hele trossen werden geperst. Langzaam vergist met autochtone gisten en opgevoed in rvs-tanks. Extra periode op de lie. Alc. 12,2%, zuren 7 g/l, restsuiker 4,6 g/l. $ 16,00.
K bleek geelgroen
G vrij vol, mineraal, citrus, strak en zuiver
S perzik, ananas, bloemen en planten, strak met aangename zuren, slanke, elegante stijl
A valt wat weg in de finale, maar blijft fris, licht en speels
T puur fruit, fris, mineraal, wat krachtiger geconcentreerd dan de Chardonnay van Osmote Wines
*** Cayuga Lake Chardonnay 2018, Osmote Wines
Deze winery dateert van 2014. 100% chardonnay, begin oktober handmatig geoogst met selectie, hele trossen werden geperst. Langzame vergisting met autochtone gisten in rvs-tanks. Opvoeding in tanks op de fijne lie. Alc. 12,1%. $ 18,00.
K bleek groengeel
G mineraal, citrus, geel fruit, rijp fruit van peer en wat perzik
S zilte inzet van wit fruit en citrus, wat meer restsuiker geeft een rond en vol karakter met amandelspijs en custard-vla
A tamelijk goede lengte
T zuiver en typerend, wat meer een allemansvriend
**** Chardonnay 2017, Buttonwood Grove
100% chardonnay van de oudste stokken in de eigen wijngaard Riemer Block, Finger Lakes en van de familie Pittard. Handmatige oogst. Hele trossen werden geperst. Ongeveer 12 maanden opgevoed in vaten van Frans eiken. Alc. 12%, restsuiker 0,7 g/l. $ 19,99.
K licht tot gemiddeld geconcentreerd geelgroen
G venkel, citroenschil, zuiver, goede concentratie
S droge inzet met o.a. mango, perzik en kummel, erg goed in balans, mede door beheerst alcoholgehalte, zeer compleet
A klein botertje, citroenschil, prima lengte
T verrassend goede Chardonnay met complexe tonen en mooie typiciteit
**** Abe Schoener Macari Vineyard Chardonnay 2014, The Red Hook Winery, North Fork of Long Island
Deze Winery produceert alleen Chardonnay, maar liefst 35 verschillende cuvées, geprijsd van $ 25,00 tot $ 50,00. De chardonnay druiven van deze wijn komen 20 jaar oude stokken in de biodynamische Macari wijngaard in het dorp Mattituck. Vergist met autochtone gisten, waarvan een derde met de schillen. Opvoeding 23 maanden. Alc. 12,4%. $ 35,00.
K vrij diep geconcentreerd strogeel
G rijke aroma’s van o.a. mandarijn, anijs, peulvruchten, iets salmiak en karamel, complex en mineraal ondersteund
S krachtig en complex, groot concentraat, abrikozen op sap, kirsch, walnoten, houtinvloed en alcoholgehalte zijn niet overheersend
A zilt, boterig en behoorlijk lang
T terroirwijn met goede typiciteit, maar wel duidelijk USA: big wine, heeft veel lucht nodig
Rode wijnen
***+ Glenora Yellow Cab, Finger Lakes
Red Table Wine zonder jaartal, van 75% cabernet franc, 13% baco noir en 12% geneva red. Alc. 12,5%, zuren 0,57%, restsuiker 0,4%. $ 14,99.
K gemiddeld geconcentreerd robijnrood met iets evolutie
G kruidig bosfruit met gemiddelde concentratie
S soepele inzet met rijp fruit en iets specerijen, een goede zuurgraad en zachte tannines zonder groene tonen
A gemiddelde lengte met fris fruit
T lichte wijn met balans, geeft veel drinkplezier
**(*) Merlot 2017, Paumanok, North Fork of Long Island
100% merlot. Opvoeding 14 maanden in barriques van Frans eiken. Alc. 12,5%. $ 29,00
K vrij diep paarsrood
G geschakeerde tonen van zwart en rood fruit met een flink concentraat, gedroogde pruimen, pioenrozen, teer, Sichuan peper
S pittig en fruitig, kersen en zwarte bessen, frisse zuren, licht kruidig, iets medicinaal, grafiet, sappig, energiek, iets medicinaal, stroef
A gemiddelde lengte, branderig
T teleurstellende Merlot, zweeft, mist samenhang en aansluiting bij gerechten
**(*) Merlot New York Icon 2014, Brotherhood Winery
Van de oudste wijnproducent in de USA, anno 1839. 100% merlot, druiven uit alle wijnstreken van New York State. Alc. 13%. € 34,25
K nog opvallend diep paarsrood
G krachtig geconcentreerd zwart fruit, bramen en kersen, wat groene tonen, vegetaal
S metalige inzet, kersenfruit, bijtende zuren en harde, stroeve tannines, krachtig maar teleurstellend
A de stroeve, overheersende tannines en harde zuren zijn onplezierig
T dikke wijn met overdreven extractie en grof houtgebruik, geen charmeur
***(*) Cabernet Franc 2017, Buttonwood Grove
100% cabernet franc van 18 jaar oude stokken, handmatig geoogste druiven van Finger Lakes en de familie Pittard. 7 dagen skin contact. Opvoeding op de lie gedurende 14 maanden in vaten van Frans eiken. Alc. 12%. $ 21,99.
K gemiddeld geconcentreerd robijnrood
G zwarte bessen, groene paprika, aards, zuivere expressie
S sappig en elegant, iets vlezig, aangename structuur met zachte tannines, ook hier weer groene paprika, frisse zuurgraad, het hout is prima opgenomen
A uitstekende lengte
T kenmerkend Cabernet Franc, niet zwaar, te combineren met bij voorbeeld een lunchsalade met geroosterde vis en groenten
Halfzoete witte wijn
*** Diamond 2018, Thirsty Owl Wine Company, Finger Lakes
100% diamond, een kruising van de hybride druivenrassen concord en iona. Alc. 11,4%, restsuiker 6%. $ 9,95.
K gemiddeld geconcentreerd groengeel
G krachtig, zeer floraal: rozen en jasmijn, iets boenwas, geparfumeerd, lychee en rambutan
S halfzoet met dezelfde aroma’s, exotisch karakter met veel fruit: kaffer lime (djeroek poeroet vrucht), jasmijn
A gemiddelde lengte
T aparte wijn, zuiver en qua aroma’s afwijkend van wat wijn in Europa kennen; bij curry gerechten uit India